بررسی تأثیر احساسات سرمایهگذاران بر نقدشوندگی بازار و نوسان آن در بورس اوراق بهادار تهران
آقابابائی & علییان. (۲۰۲۲)
تحقیقات مالی, ۲۴(۱), ۶۱-۸۰
چکیده
هدف: مطالعات صورت‌گرفته در زمینه مالی رفتاری و ریزساختارهای بازار، نشان می‌دهد که میان احساسات سرمایه‌گذار و نقدشوندگی بازار ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. هدف این مقاله، بررسی تأثیر شاخص جامع احساسات سرمایه‌گذار بر نقدشوندگی سهام و نوسان‌های آن و همچنین، بررسی تقارن یا عدم تقارن اخبار (شوک‌های) مثبت و منفی در بورس اوراق بهادار تهران است.
روش: ادبیات نقدشوندگی مجموعه وسیعی از شاخص‌های نقدشوندگی را پیشنهاد می‌کند که برای اندازه‌گیری ویژگی‌ها و ابعاد مختلف نقدینگی ارائه می‌شود. بنابراین، در این پژوهش از چهار معیار نقدشوندگی برای دریافت ابعاد مختلف نقدشوندگی استفاده شده است که عبارت‌اند از: هزینه‌های معاملاتی، اندازه‌گیری بر مبنای حجم (فعالیت‌های معاملاتی) و ویژگی‌های تأثیر قیمت. در این راستا، دو معیار گردش معاملات و حجم معاملات، به بُعد هزینه‌های معاملاتی؛ معیار عدم نقدشوندگی آمیهود، به بُعد اندازه‌گیری بر مبنای حجم (فعالیت‌های معاملاتی) و معیار شکاف قیمتی، به ویژگی تأثیر قیمت مرتبط هستند. احساسات سرمایهگذاران با استفاده از ۹ معیار غیرمستقیم سنجش احساسات سرمایه‌گذاری اندازه‌گیری شده و به‌کمک روش تحلیل مؤلفه اساسی، شاخص جامع احساسات تشکیل شده است. برای بررسی تقارن این تأثیر، از مدل GARCH و برای بررسی عدم تقارن از مدل‌های E-GARCH و T-GARCH استفاده شده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که دو معیار گردش معاملات و حجم معاملات با احساسات سرمایهگذاران ارتباط ضعیفی دارد و عدم نقدشوندگی آمیهود از احساسات سرمایهگذاران بیشترین تأثیر را می‌پذیرد. همچنین، نتایج از نامتقارن بودن تأثیر شوک‌ها حکایت می‌کند؛ به‌گونه‌ای که شوک‌های مثبت نسبت به شوک‌های منفی تأثیر بیشتری دارد. از آنجا که شوک‌های مثبت در بازار باعث کاهش تلاطم‌های بازار می‌شود، می‌توان با ایجاد احساسات خوش‌بینانه (مثبت)، نقدشوندگی در بازار را افزایش و تلاطم‌های نقدشوندگی بازار را کاهش داد.
نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه معیار عدم نقدشوندگی آمیهود، از احساسات سرمایهگذاران بیشترین تأثیر را می‌پذیرد، سیاست‌گذاران با کنترل احساسات سرمایهگذاران می‌توانند نقدشوندگی بازار را افزایش و نوسان قیمتی را کاهش دهند.
|